10 فرمان زلزله ویژه‌ی اولیا

1) اعضای خانواده همگی باید از محل کنتور آب، گاز، برق، سیستم حرارتی ساختمان و شیوه قطع و وصل آن‌ها آگاهی داشته باشند، محل خروجی‌های اضطراری، زنگ‌های خطر و کپسول‌های اطفای حریق را در ساختمان بشناسند. از محل کیف حاوی وسایل ضروری در منزل آگاهی داشته باشند. این کیف باید شامل جعبه کمک‌های اولیه – باند – گاز استریل – قیچی – مواد ضدعفونی‌کننده – پماد سوختگی، آنتی‌بیوتیک، قرص‌های مسکن - قطره‌های چشمی – داروهای روزانه افراد خانواده نظیر انسولین و قرص‌های کاهنده‌ی قند خون یا فشار خون و ... دفترچه شماره تلفن‌های ضرروی و مراکز امدادی – چراغ‌قوه با باتری اضافی – کپسول کوچک اطفای حریق، دستکش و کفش محکم، وسائل بهداشت شخصی، طناب، انبردست و آچار، بیل و کلنگ، سوت، رادیو همراه باتری اضافه – چاقوی چندکاره، مواد غذایی فاسدنشدنی سبک و انرژی‌زا – به تعداد افراد خانواده و حداقل 4 لیتر آب برای هر فرد در ظروف نشکن باشد.

2) به‌محض احساس وقوع زلزله، اگر ساختمان یک طبقه است و نزدیک در خروجی هستید از خانه خارج شوید و به فضای باز بروید، اگر هنگام زلزله در ساختمان چند طبقه هستید با پله و آسانسور خود را به طبقه همکف نرسانید، بلکه محل ایمنی داخل آپارتمان را انتخاب کنید و تا پایان لرزه‌ها آنجا پناه بگیرید.

3) از پنجره‌ها و کمدهای بلند و وسایلی که امکان افتادن آن‌ها زیاد است دور شوید. کنار گوشه دیوارهای داخلی ساختمان بنشینید و با دست از سر و گردن خود محافظت کنید یا زیر یک میز محکم پناه بگیرید و پایه‌های آن را با دست نگه دارید. اگر میز بر اثر لرزش حرکت کرد با آن حرکت کنید.

4) اگر هنگام وقوع زلزله در پله‌ها بودید به طرف بالا و پائین ندوید، بلکه به طرف دیوار بنشینید و با دست‌ها از سر و گردن خود محافظت کنید. اگر داخل آسانسور هستید در اولین طبقه ممکن آن را متوقف کنید و به‌سرعت خارج شوید. اگر هنگام زلزله در ساختمانی مانند فروشگاه، بانک و ... هستید درصورت دسترسی سریع به در خروجی و نبود ازدحام جمعیت جلوی آن، از ساختمان خارج شوید. درغیراین‌صورت محلی امن دور از در و پنجره شیشه‌ای، وسائل سنگین و قابل سقوط بیابید و آن‌جا پناه بگیرید. پس از وقوع زلزله در اماکن عمومی مانند سالن سینما – تئاتر و ورزش، هجوم جمعیت به طرف درهای خروجی می‌تواند خطرآفرین باشد. در این شرایط محلی امن برای پناه‌گیری بیابید یا در صندلی خود بمانید سپس سر را داخل زانوها ببرید و با دست‌ها از آن محافظت کنید.

5) در خیابان‌ها و یا کوچه‌های باریک کنار دیوار خارجی یک ساختمان ترجیحاً یک طبقه بنشینید و دست‌ها را روی سر و گردن خود قرار دهید. در خیابان‌های عریض از درخت‌ها، تیرهای چراغ برق، ساختمان‌های بلند، پل‌های روگذر و عابر دور شوید. اگر داخل وسیله نقلیه هستید آن را در محلی دور از ساختمان و سایر موانع متوقف کنید و تا پایان لرزه‌ها در آن باقی بمانید.

6) پس از وقوع زلزله هرگز کلیدهای برق را روشن نکنید و اگر بوی گاز احساس کردید از کبریت، فندک و شمع استفاده نکنید. سیم‌های برق افتاده یا وسایلی که در تماس با آن‌ها هستند را لمس نکنید. درصورت امکان از تلفن استفاده نکنید. وارد آسانسور نشوید. مدتی کوتاه در مکان پناه‌گیری خود باقی بمانید تا برای پس‌لرزه‌ها آماده باشید. برای روشنائی فقط از چراغ‌قوه استفاده کنید، مگر این‌که از عدم نشت گاز کاملاً مطمئن شوید. خطرات آتش‌سوزی را بررسی کنید. اگر بوی گاز احساس کردید، شیر اصلی گاز را ببندید و پنجره‌ها را باز کنید.

7) وسایل الکتریکی، و برق‌کشی ساختمان را بازدید و درصورت پارگی یا اتصال سیم‌های برق، جریان برق را از محل کنتور یا فیوز اصلی قطع کنید. درصورت شکستگی لوله‌های آب فلکه اصلی آب را ببندید و از سلامت همه افراد خانواده مطمئن شوید و درصورت نیاز با رعایت موارد ایمنی به یاری آن‌ها بشتابید. کفش و لباس ایمنی بپوشید. بعد از یک زلزله شدید ممکن است خرده‌شیشه‌های زیادی در اطراف پخش شده باشد و باعث بروز جراحت جسمانی شود.

8) اگر کیف ایمنی و چادر مسافرتی را از قبل تهیه کرده‌اید همراه خود از ساختمان خارج کنید. مراقب سقوط آوار باشید.

9) اگر با فردی مواجه شدید که از ناحیه گردن و ستون مهره‌ها دچار آسیب شده به‌هیچ‌وجه او را حرکت ندهید مگراین‌که احتمال خطری مانند ریزش آوار وجود داشته باشد.

10) خیابان را برای رفت‌وآمد نیروهای امدادی باز نگه دارید و با آن‌ها همکاری صمیمانه داشته باشید. برای گرفتن اطلاعات از رادیو ترانزیستوری یا رادیوی اتومبیل استفاده کنید.